Układ chłodzenia ma zapewnić odpowiednią temperaturę pracy silnika. W jego skład wchodzi chłodnica, termostat, przewody elastyczne oraz sieć kanałów w bloku i głowicy silnika o precyzyjnie dobranych przekrojach, w których płynie ciecz chłodząca. Dzięki temu powstaje ochronny płaszcz, który odbiera ciepło spalania i poprzez przewody i kanały doprowadza gorącą ciecz do chłodnicy. Obieg cieczy chłodzącej zależy od temperatury silnika.
Obieg cieczy chłodzącej
Po uruchomieniu zimnego silnika ciecz chłodząca krąży w małym obiegu, obejmującym tylko silnik i ogrzewanie. W tym obiegu droga do chłodnicy jest odcięta przez termostat. Ciecz chłodząca wraca bezpośrednio do silnika i szybko się ogrzewa, co z kolei pozwala na szybkie osiągnięcie właściwej temperatury pracy silnika. Dopiero po osiągnięciu przez ciecz określonej temperatury, do obiegu zostaje włączona chłodnica. Termostat otwiera do niej drogę i zimna ciecz zalegająca w chłodnicy miesza się z gorącą już cieczą z obiegu skróconego. Wymieszanie cieczy jest konieczne dla uniknięcia tzw. szoku termicznego silnika.
Wraz ze wzrostem temperatury cieczy chłodzącej, termostat coraz szerzej otwiera drogę do chłodnicy i równocześnie zamyka obieg skrócony. Po osiągnięciu temperatury eksploatacyjnej silnika, ciecz wypływająca z dolnego, zimnego przewodu wylotowego w chłodnicy dostaje się do pompy, która ją tłoczy do bloku silnika i głowicy. Stamtąd większość cieczy jest kierowana przez otwarty termostat do chłodnicy, a pozostała część do wymiennika ciepła (nagrzewnicy) układu ogrzewania. Wypływająca z chłodnicy zimna ciecz zwalnia miejsce dla cieczy gorącej, która się schładza, płynąc przez żeberka chłodnicy, leżeli podczas jazdy temperatura silnika spadnie poniżej określonej wartości, termostat zamyka dopływ cieczy chłodzącej do chłodnicy do czasu, aż silnik nie osiągnie wymaganej temperatury pracy.
Uwaga: Obieg cieczy chłodzącej, a tym samych przebieg przewodów w układzie chłodzenia jest dostosowany do danego silnika. Na zamieszczonych rysunkach pokazano uproszczone przykłady rozwiązań w najpopularniejszych silnikach.
Ciśnienie cieczy i wentylator
W normalnej temperaturze pracy silnika, w układzie chłodzenia panuje nadciśnienie od 0,14 do 0.16 MPa. Dzięki temu i na skutek różnych dodatków do cieczy chłodzącej jej temperatura wrzenia jest podwyższona ze 100°C do około 120°C. Wyższa temperatura pracy silnika to ekonomiczniejsza praca i oszczędność paliwa. Kiedy przy gorącym silniku ciśnienie w układzie chłodzenia przekroczy 0,15 MPa, wtedy otwiera się zawór ciśnieniowy umieszczony na zbiorniku wyrównawczym, przez który wylatuje na zewnątrz nieco pary cieczy chłodzącej. Mimo to, podczas jazdy po mieście może dojść do przegrzania układu chłodzenia. Zapobiega temu dodatkowe chłodzenie chłodnicy za pomocą wentylatora (jednego lub kilku), który jest sterowany dwustopniowym wyłącznikiem termicznym. Jest on zamontowany po lewej stronie na obudowie chłodnicy. Przy temperaturze cieczy chłodzącej 92…97°C włącza się pierwszy stopień (połowa prędkości obrotowej). Przy temperaturze 99…105°C wyłącznik termiczny włącza drugi stopień (pełna prędkość obrotowa wentylatora). Okresowo włączany wentylator i regulowany przez termostat obieg cieczy chłodzącej umożliwiają szybkie ustalenie się właściwej temperatury pracy silnika, a tym samym oszczędzanie paliwa.
Ciecz chłodząca
Ciecz chłodząca jest mieszaniną wody oraz środków chroniących przed korozją i zamarzaniem cieczy. Dodatek antykorozyjny zapobiega odkładaniu się w układzie chłodzenia kamienia i powstawaniu ognisk rdzy. Dodatek ten traci swoje właściwości po około czterech latach i po tym okresie należy wymienić ciecz chłodząca. Volkswagen nie nakazuje regularnej wymiany cieczy. W zależności od zastosowanego środka przeciw zamarzaniu, udział wody w cieczy chłodzącej wynosi do 60%. Proporcje te nie powinny być inne także latem.
We wszystkich silnikach jest stosowana nowa ciecz chłodząca będąca mieszaniną wody i środka G12 o czerwonym zabarwieniu, przygotowanego według normy fabrycznej TL VW 774 D. Cieczy tej nie wolno mieszać z wcześniej używanym środkiem G 011 A8 C chroniącym przed korozją i zamarzaniem cieczy, gdyż może to prowadzić do poważnych uszkodzeń silnika. Zmiana koloru cieczy na brązowy świadczy o tym, że doszło jednak do zmieszania obu rodzajów środków chroniących. W takim wypadku należy całkowicie opróżnić układ chłodzenia, wypłukać go wodą (uruchomić silnik na dwie minuty) i napełnić nową cieczą.